29 Aralık 2012 Cumartesi

Saz-ßağlama

 SAZ-ßAĞLAMA

Türk halk müziğimizin hemen hemen her bölgesinde en sık kullanılan genelde yedi ve 9 telli, mızrap(tezene) ile çalınan ses genişliği yaklaşık iki oktav olan, tahta telli çalgıya bağlama denilir. 
Bağlamanın atası olarak Kopuz 
gösterilmektedir. Bu iki çalgı da gerek çalım gerek şekil itibari ile birbirlerine oldukça benzerdir.Bağlama sözcüğünün ilk olarak 18. yüzyılda kullanıldığı 
tahmin edilmektedir. Çalgının adının, sapında bulunan perdelerin ve tellerin bağlanmasından esinlenerek konulduğu düşünülmektedir. Bağlama kısaca; armudu andıran tekne ( gövde), teknenin üzerine yapıştırılan göğüs ve sap kısımlarından oluşmaktadır.


Göğüs kısmında bulunan orta eşik ile sap kısmında bulunan üst eşik üzerine gerilen teller, yine sap kısmında bulunan burgularyardımı ile akort edilmektedir. İlk önceleri kiraz kabuğundan yapılan tezeneler, günümüzde plastikten yapılmaktadır.Bağlamaya saz da denilmektedir ancak bu yanlış bir adlandırmadır.
Saz, isim olarak bütün enstrümanların genel adı olarak kullanılan bir sözcüktür. Bağlama, telli sazlar grubunun sadece bir üyesidir, tıpkı ud ve gitar örneklerinin de olduğu gibi…
Bağlama ailesi kendi içerisinde çeşitli boyutlarda bulunmaktadır. Bunlar büyükten küçüğe doğru; Meydan Sazı, Divan Sazı, Çöğür (Bağlama), Bozuk, Cura ve İkitelli sazlarıdır.



Örnekler aşağıda verilmektedir...







Hiç yorum yok:

Yorum Gönder